İstanbul’da 2023-2024 Hava Kirliliği Raporu

İstanbul Teknik Üniversitesi İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros tarafından yapılan çalışmaya göre, 2023 ile 2024 yılları arasındaki hava kirliliği oranları incelendi.

Çalışma kapsamında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) hava kalitesi ölçüm istasyonlarından kaydedilen veriler detaylı bir şekilde analiz edildi.

Yapılan incelemede, İstanbul’da 2024’te bir önceki yıla göre en çok artış yüzde 10 ile ozon kirliliğinde yaşandı. Aynı dönemde en fazla düzelme ise yüzde 37 ile kükürt dioksit değerlerinde görüldü.

2023 yılında kükürt dioksit ortalaması 7,23 µg/m³ iken, 2024 yılında bu değer 4,53 µg/m³ olarak kaydedildi. Bu durum, kükürt dioksit seviyesinde yüzde 37’lik bir iyileşmeyi işaret ediyor.

Şehir genelindeki 15 istasyonun 2023 yılı ortalaması 748,72 µg/m³ olan karbonmonoksit seviyesi, 2024 yılında 660,69 µg/m³ olarak ölçüldü. Karbonmonoksit değerlerinde yüzde 12’lik bir düşüş tespit edildi.

İnce partikül madde ortalama değeri 2023 yılında 19,71 µg/m³ iken, 2024 yılında bu değer 17,81 µg/m³’e gerileyerek yaklaşık yüzde 10 azalma kaydedildi.

Aynı şekilde, partiküler madde ortalama değeri 2023’te 37,52 µg/m³ iken, 2024’te 35,40 µg/m³ olarak ölçüldü. Partiküler madde kaynaklı hava kirliliği 2023’e göre yüzde 6 azaldı.

Hava Kirliliğinde En Çok Artış Ozonda Yaşandı

İstanbul genelindeki 24 istasyonun 2023 yılı ozon ortalaması 34,62 µg/m³ iken, 2024 yılında bu değer 38,07 µg/m³ olarak ölçüldü. Böylelikle ozon seviyelerinde yüzde 10’luk bir artış kaydedildi.

Azot dioksit ortalama değeri 2023’te 35,93 µg/m³ iken, 2024’te 38,07 µg/m³ olarak belirlendi ve artış yüzde 6 olarak hesaplandı.

“Havamızın Yeterince Temiz Olduğunu Söyleyemeyiz”

Prof. Dr. Hüseyin Toros, insanların günde yaklaşık 10 ila 15 kilogram hava soluduğunu ve bu sebeple solunan havanın önemine dikkat çekti. Aynı zamanda, atmosferdeki kirleticilerin ekosistemdeki tüm canlılar için tehlike oluşturduğunu belirtti.

İlerleyen sanayi ve artan fosil yakıt kullanımının atmosfere zararlı maddeler salınmasına sebep olduğunu vurgulayan Toros, bu durumun insan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yarattığını söyledi.

Toros, yapılan çalışmaların dünya genelinde hava kirliliğinin yılda 7 milyondan fazla insanın ölümünden sorumlu olduğunu gösterdiğini ifade ederek, sağlığımızı tehdit eden kirli havayı soluduğumuzu hatırlattı.

İstanbul’daki hava kalitesi istasyonlarının verilerini inceleyen Prof. Dr. Toros’un açıklamalarına göre:

“Yaptığımız analizde bazı değerlerde iyileşme görülürken, bazılarında ise kötüleşme tespit ettik. Emisyon değerleri ve meteorolojik koşulların bu durumda önemli rol oynadığını gözlemledik. Genel olarak, havamızın yeterince temiz olmadığını söyleyebiliriz. PM10 verilerine göre, 2023 ile 2024 yılı karşılaştırmasında en yüksek iyileşme Ümraniye 1 istasyonunda yaşandı, yüzde 31’lik bir düzelme gözlendi. Bu istasyonu yüzde 29 ile Kartal ve Sarıyer, yüzde 25 ile Selimiye ve yüzde 24 ile Beşiktaş takip etti.

2023 ile 2024 yılları arasında hava kalitesinde düşüş gözlemlenen yerler de mevcut. Avcılar’da yüzde 14, Beylikdüzü’nde yüzde 19, Büyükada’da yüzde 19, Kandilli’de ise iki istasyon farklı yönde değişim gösterdi, Kandilli 1 istasyonunda yüzde 22’lik artış varken, Kandilli 4 istasyonunda yüzde 22’lik bir düşüş yaşandığını gördük.”